کوری (ژوزه ساراماگو)

«کوری» رمانی از ژوزه ساراماگو است که نخستین‌بار در سال 1995 منتشر شد و در سال 1998 جایزۀ نوبل ادبیات را به‌دست‌ آورد. در این رمان از کوریِ آدم‌ها سخن گفته‌ و هاله سفیدرنگی که پس از کور شدن افراد، مقابل چشمانشان ظاهر می‌شود.

رمان «کوری»، هم از نظر محتوا و هم تکنیک‌های نگارش، ویژگی‌های شایان ذکر بسیاری دارد. ساراماگو در این رمان از تلمیح بهره برده و با اشاره به نوشته‌های قدیمی، اثرش را زیباتر و تأثیرگذارتر کرده‌ است.

او در این رمان، برای شخصیت‌ها اسم انتخاب نکرده‌ و این بی‌نام بودن شخصیت‌ها، با فضای نابینایی حاکم بر داستان همخوانی دارد: وقتی چشم‌هایت را به روی جهان می‌بندی، رفتارها و ویژگی‌ها بیشتر از نام‌ها بر ذهنت اثر می‌گذارند. بااین‌حال، پیچیدگی در رمان ایجاد نشده است و خواننده به‌راحتی می‌تواند با شخصیت‌های رمان ارتباط ذهنی برقرار کند. ویژگی دیگر این رمان در بازگشت‌های زمانی به گذشته و آینده در خیال شخصیت‌های رمان است که به زیبایی و جذابیت آن افزوده است.

کوری را می‌توان انتقادی به هنجارهای اجتماعی جهان مدرن در نظر گرفت.

«تنها وضعیتِ وحشتناک‌تر از کوری این است که تنها فردِ بینای جمع باشی.» این صرفاً یکی از جمله‌‌های زیبا و عمیق کتاب «کوری» است.

درباره نویسنده

ژوزه دی سوزا ساراماگو (16 نوامبر 1922–18 ژوئن 2010) نویسنده پرتغالی و برندهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات است. او گرچه از سال 1969 به حزب کمونیست پرتغال پیوست، هیچ‌گاه ادبیات را به خدمت ایدئولوژی درنیاورد. ساراماگو گاه در دل داستان‌های خود از جملات طعنه‌آمیزی استفاده می‌کند که ذهن خواننده را از حوادث تخیلی داستان به واقعیت‌های جامعه امروز معطوف می‌کند. نوک پیکان کنایه‌های ساراماگو معمولاً مقدسات مذهبی، حکومت‌های خودکامه و نابرابری‌های اجتماعی است.