سهراب سپهری

سهراب سپهری (Sohrab Sepehri) اهل کاشان بود. او در 15 مهرماه سال 1307 در این شهر چشم به جهان گشود. پدربزرگش میرزا نصرالله خان سپهری را نخستین رئیس تلگراف‌خانه‌ی کاشان می‌دانند. پدرش، اسدالله، و مادرش، ماه‌جبین، هر دو اهل هنر و شعر بودند و شاید همین امر در رشد و بالندگی ادبی و هنری سهراب سپهری تأثیر فراوان گذاشت.

سهراب سپهری در کاشان در دبستان خیام و دبیرستان پهلوی تحصیل کرد و پس از آنکه دانش‌سرای مقدماتی پسران را به اتمام رسانید، در سال 1325 در اداره‌ی فرهنگ کاشان مشغول به کار شد. پس از دریافت دیپلم به تهران آمد و در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت. هم‌زمان با تحصیل به استخدام شرکت نفت در تهران درآمد، اما هنوز یک‌ سال نگذشته بود که استعفا داد. در آذر 1333 در موزه‌ی اداره‌ی کل هنرهای زیبا شروع به کار کرد و همزمان به تدریس در هنرستان هنرهای زیبا نیز می‌پرداخت.

سیر انتشار آثار ادبی و هنری سهراب سپهری

نخستین مجموعه شعر سهراب سپهری با عنوان «زندگی خواب‌ها» در سال 1330 منتشر شد. او در سال 1332 از دانشکده‌ی هنرهای زیبا فارغ‌التحصیل شد و در چند نمایشگاه نقاشی در تهران شرکت کرد. دومین مجموعه‌ی شعر سپهری نیز در همان سال منتشر شد. سهراب سپهری در سال 1337 در اداره‌ی کل اطلاعات وزارت کشاورزی و در سال 1340 در هنرکده‌ی هنرهای تزئینی تهران به کار مشغول شد. مجموعه شعرهای «آوار آفتاب» و «شرق اندوه» در سال 1340 منتشر شدند. اشعار بلند «صدای پای آب» و «مسافر» به تاریخ 1356 در فصلنامه‌ی آرش به انتشار رسیدند؛ «حجم سبز» در 1356 منتشر شد که هفتمین مجموعه‌ی شعری سهراب سپهری و کامل‌ترین آن‌ها به شمار می‌آید. آخرین دفتر شعر سهراب سپهری با عنوان «ما هیچ، ما نگاه» در سال 1356 منتشر شد. این دفتر، زبانی پیچیده‌تر دارد. با بررسی شعر سهراب در این دفتر، تمایل فکری و روحی شاعر به یأس را مشهود می‌یابیم.

سهراب سپهری در طول زندگی‌اش به هندوستان، پاکستان، افغانستان، ژاپن و چین سفر کرد و به فرهنگ شرق علاقه‌ی وافری داشت. او مدتی در ژاپن زندگی کرد و حکاکی روی چوب را نیز در ژاپن آموخت. علاقه‌ی او به شعر کهن دیگر فرهنگ‌ها باعث شد تا دست به ترجمه‌ی تعدادی از اشعار کهن چینی و ژاپنی بزند. سهراب سپهری همچنین سفری به کشورهای اروپایی هم داشت. او تلاش کرد تا در این کشورها به ادامه‌ی تحصیل بپردازد. همچنین به تولید آثار هنری نیز می‌پرداخت و آن آثار را در نمایشگاه‌های نقاشی ارائه می‌کرد.

اسفند سال 1341 بود که سهراب سپهری از تمام مشاغل دولتی کناره‌گیری کرد و وقت خود را تماماً به تولید آثار ادبی و هنری اختصاص داد. علاوه بر آن، با سفر به کشورهای مختلف، درصدد بود تا با فرهنگ‌ها و جوامع گوناگون آشنا شود و در عین حال، مجالی برای عرضه‌ی آثار خود بیابد.

سهراب سپهری در سال 1358 به سرطان خون دچار شد. او برای درمان به انگلستان رفت اما میزان پیشرفت بیماری، ناگزیر او را از ادامه‌ی درمان ناکام گذاشت و موجب بازگشت او به تهران شد.

سهراب سپهری در غروب روز دوشنبه اول اردیبهشت سال 1359 در بیمارستان پارس تهران درگذشت. او در صحن امام‌زاده سلطان علی بن محمد باقر، در روستای مشهد اردهان، واقع در اطراف کاشان به خاک سپرده شده است.